Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?

89
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Dzidki, co najmniej części z Was musiały obić się o jednej z ważniejszych ikon Złotego Wieku Piractwa, jaką był Kapitan Kidd, którego ciężko tak naprawdę nazwać piratem z krwi i kości. Jedne przekazy mówią o nim jako o jednym z najbardziej krwawych zbrodniarzy, jednak zeznania jego samego miałyby świadczyć, że padł ofiarą spisku. Do dzisiaj tak naprawdę bardzo ciężko ocenić, jak od strony moralnej ocenić poczynania samego Williama Kidda, gdyż jego historia znacząco odbiega od typowych początków kariery pirata innych ikon, które grasowały na Morzu Karaibskim czy na szlaku tzw. „handlu trójkątnego” w okresie Złotego Wieku Piractwa. Jednak i tak odegrał on niezwykle istotną rolę, zaś odkrycia archeologiczne nakreślają zupełnie nowe fakty dotyczące zeznań samego Kapitana Kidda. Jest to na tyle niejednoznaczna postać, że pojawiają się o nim wzmianki w kulturze masowej (np. grze „Assasins Creed IV: Black Flag”, książkach „Wyspa skarbów” autorstwa Roberta Louisa Stevensona i „Złoty żuk” Edwarda Allana Poe, anime „One Piece”, gdzie pojawia się postać wzorowana na Kapitanie Kiddzie, filmie z 1945 „Captain Kidd” i wiele innych), jest tematem piosenek typu szanty, jak chociażby „Kapitan Kidd” czy nawet na jego cześć nazwano 30-letni rum Arehucas „Capitan Kidd”. W dzidce tej postaram się opowiedzieć nie tylko fakty i wątpliwości, jakie rodziły się wokół samej postaci Kapitana Williama Kidda, ale również krążące o nim legendy oraz o odkryciach archeologicznych związanych z jego piracką karierą.
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Ze Szkocji do Nowego Jorku – Po nową przyszłość

William Kidd urodził się w 1645 roku w mieście Dundee w Szkocji, co potwierdzają dokumenty spisane podczas jego procesu oraz dokumenty z chrztu z tejże miejscowości, co zaprzecza pogłoskom, jakoby miał urodzić się w portowym mieście Greenock. Jeszcze jako dziecko stracił ojca, a jego rodzina była wspierana finansowo przez lokalną społeczność. Kiedy William osiągnął młody wiek, a dochody jego rodziny drastycznie zmalały, wyruszył na morze, gdzie przez aż ponad 30 lat służył na różnych okrętach. Sławę zdobył podczas wojny angielsko-francuskiej, podczas której dzięki sprytowi i odwadze zajął okręt francuski i ocalił własne jednostki przed śmiercią, co przyniosło mu niemałą sławę i duży zastrzyk finansowy. To właśnie dzięki temu wydarzeniu przeprowadził się do Nowego Jorku w wieku ok. 45 lat, gdzie zaprzyjaźnił się z wieloma wybitnymi obywatelami kolonialnymi, w tym z trzema gubernatorami. Podobno niedługo po przeprowadzce zaczął służyć jako praktykant marynarza na statku korsarskim, zanim rozpoczął swoje bardziej znane morskie wyczyny.

Tutaj warto jednak zaznaczyć, że korsarzem nazywano osobę niewojskową, która brała udział w działaniach wojennych na morzu w ramach komisji wojennej, zaś prywatne statki handlowe, licencjonowane przez koronę danego państwa mogły zgodnie z prawem atakować i konfiskować statki uważane za pirackie lub korsarskie, które należały do innych krajów. Przechwycone statki były następnie sprzedawane, a dochód dzielono między prywatnych sponsorów, właścicieli statków, kapitanów i załogę. W praktyce wyglądało to jednak tak, że legalność i działania korsarzy były często niejasne, co również w późniejszych latach miało przysporzyć problemów nie tylko samemu Williamowi Kiddowi, ale również innym znanym korsarzom – lub po prostu stanowić pretekst do ich aresztowania i skazania.
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
William Kidd i jego pełne sukcesów korsarskie życie

W 1689 roku był członkiem francusko-angielskiej załogi piratów pływającej po Karaibach pod dowództwem kapitana Jeana Fantina. Podczas jednej ze swoich wypraw Kidd i inni członkowie załogi zbuntowali się, wypierając kapitana i płynąc do brytyjskiej kolonii Nevis. Tam przemianowali statek na „Błogosławiony William”, a Kidd został kapitanem - albo w wyniku wyboru przez załogę statku albo przez mianowanie Christophera Codringtona, gubernatora wyspy Nevis. Prawdopodobnie to właśnie stąd wziął się jego przydomek „Kapitan Kidd”. Sam William był doświadczonym przywódcą i żeglarzem, a nowy okręt pod jego dowództwem stał się częścią małej floty Codringtona zebranej w celu obrony Nevis przed Francuzami, z którymi Anglicy toczyli wojnę. Gubernator nie zapłacił marynarzom za ich służbę obronną, nakazując im zamiast tego wziąć żołd od Francuzów. Z tej przyczyny Kapitan Kidd wraz ze swoją załogą zaatakowali francuską wyspę Marie-Galante niszcząc jej jedyne miasto i plądrując okolicę, tym samym zbierając ok. 2000 funtów łupu.

Następnie w trakcie wojny Wielkiego Sojuszu, Nowy Jork i Zatoka Massachusetts zleciły ochronę angielskich interesów w Ameryce Północnej i Indiach Zachodnich. William Kidd schwytał także wrogiego korsarza u wybrzeży Nowej Anglii, a następnie otrzymał wynagrodzenie w wysokości 150 funtów. W 1690 roku piracki kapitan, Robert Culliford, ukradł statek Williama, gdy ten przebywał akurat  na lądzie w Antigui w Indiach Zachodnich. 16 maja 1691 roku poślubił Sarah Bradley Cox Oort, która miała jeszcze dwadzieścia kilka lat i była już dwukrotnie owdowiałą, jedną z najbogatszych kobiet w Nowym Jorku dzięki spadku po pierwszym mężu. William Kidd zamieszkał w odziedziczonej przez żonę wielkiej posesji na Wall Street. Jako człowiek wierzący wspierał finansowo budowę kościoła Trinity Church w Nowym Jorku (spekuluje się, że miało to stanowić przykrywkę dla jego późniejszych korsarskich działań i pomóc mu w budowaniu pozytywnej opinii publicznej wśród mieszkańców miasta).
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Uwikłanie Kapitana Kidda w spisek korupcyjny

Richard Coote, hrabia Bellomont, który sprawował władzę nad Nowym Jorkiem, Massachusetts i New Hampshire, dnia 11 grudnia 1695 roku poprosił Kapitana Kidda o uporanie się z problematycznymi statkami francuskimi, a zwłaszcza z piratami, takimi jak: Thomas Tew, John Ireland, Thomas Wake oraz William Maze. Była to prośba wysokiej wagi, gdyż dotyczyła interesów Korony, dlatego odmowa Williama Kidda zostałaby odebrana jako nielojalność wobec władzy, dlatego oczywiście przyjął propozycję. 80% kosztów wyprawy została pokryta przez najpotężniejszych angielskich szlachciców, jakimi byli hrabia Orford, baron Romney, książę Shrewsbury i sir John Somers, zaś resztę sfinansował sam władca. Następnie wręczono Kapitanowi Kiddowi list podpisany przez króla Anglii Wilhelma III upoważniający go do zajmowania się korsarstwem w tejże sprawie, przy czym zaznaczone było w nim, że 10% wszystkich łupów z wyprawy ma być zarezerwowane dla Korony.

Okazało się jednak, że otrzymane fundusze nie były wystarczające i William Kidd był zmuszony sprzedać swój okręt „Antigua”, aby pokryć resztę kosztów. Zakupiono nowy statek, który miał być przeznaczony do chwytania piratów i korsarzy francuskich. Otrzymał on nazwę „Adventure Galley”. Ważył ponad 284 tony, miał mieścić załogę liczącą 150 osób, a także był wyposażony w 34 działa armatnie oraz wiosła, które miały umożliwić manewrowanie okrętem w bitwie podczas bezwietrznej pogody, co miało umożliwić zyskanie przewagi nad tymi, których żegluga była zależna jedynie od sprzyjających warunków pogodowych. Takim statkiem pokierować mógł jedynie doświadczony kapitan, dlatego właśnie Kidd był odpowiednią osobą na to miejsce ze względu na 30-letnie doświadczenie na morzu w istotnych bitwach. Ze względu na zaufanie, jakim darzyła go Korona, powierzono mu osobisty wybór załogi, dzięki czemu wybrał najlepszych i najbardziej lojalnych oficerów oraz doświadczonych marynarzy.
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Z powodu odmowy zasalutowania przez Kapitana Kidda, kapitan statku Marynarki Wojennej zemścił się, zmuszając większość załogi Willhelma do służby w marynarce wojennej, pomimo silnych protestów kapitana i ogólnego wykluczenia załogi korsarzy z takich działań. Mając mało rąk do pracy, Kapitan Kidd popłynął do Nowego Jorku, przechwytując po drodze francuski statek, zgodnie z warunkami jego prowizji. Aby nadrobić braki oficerów, Kidd zatrudnił zastępczą załogę, z której zdecydowaną większość stanowili znani i zatwardziali przestępcy, niektórzy prawdopodobnie byli emerytowanymi piratami. Wśród nowych oficerów Williama znajdował się między innymi kwatermistrz Hendrick van der Heul, który był uważany za „zastępcę dowódcy” kapitana w kulturze pirackiej tamtej epoki. Nie jest jednak jasne, czy Van der Heul wykonywał ten stopień odpowiedzialności, ponieważ Kidd był upoważniony jako korsarz. Warto zaznaczyć w kontekście wydarzeń, które miały później nastąpić, że sam Van der Heul po służbie pod dowództwem Williama został oficerem kapitana na statku handlowym i nigdy nie został skazany za piractwo. Tak naprawdę William Kidd nie podejrzewał jeszcze, że został uwikłany w spisek korupcyjny zaaranżowany przez hrabiego Bellomont, Richarda Coote.
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Wyprawa korsarska Williama Kidda i nieszczęsne wiadro

Na wyprawę wyruszył już w 1696 roku na Ocean Indyjski i zgodnie ze wskazówkami hrabiego Bellomonta obrał kurs na Przylądek Dobrej Nadziei w południowej Afryce. Jednak podczas swojej podróży nie udało mu się znaleźć wielu celów, a 30% jego załogi zmarło w wyniku cholery. Okręt „Adventure Galley” okazał się mieć wiele przecieków, więc musiał pokryć koszty naprawy z własnej kieszeni. Musiał kombinować, gdzie zdobyć nowe fundusze w celu sprostania coraz to nowym awariom okrętu oraz w celu zadowolenia Korony, przez co planował kilka ataków na inne okręty, jednak szczęście mu nie sprzyjało, gdyż nie udało mu się zaatakować kilku statków, gdy miał szansę (w tym Holendra i nowojorskiego korsarza, ponieważ oba znalazły się poza zakresem upoważnień, jakie nadano mu w liście). Z powodu braku profitów i niesprzyjających okoliczności na morzu, część załogi opuściła Willhelma, gdy „Adventure Galley” zakotwiczyła na morzu. Ci, którzy zdecydowali się zostać, nieustannie grozili buntem.

Z powodu coraz bardziej napiętej sytuacji na statku, Kapitan Kidd pod koniec października 1697 roku zabił jednego z członków swojej załogi, żeby chociaż trochę stłumić narastający bunt na okręcie znajdującym się pod jego dowództwem, co na pewien czas załagodziło sytuację. Ofiarą padł doświadczony operator armaty, William Moore, który wezwał Williama Kidda do zaatakowania Holendra, co można by było uznać za piractwo, ponieważ naród ten nie był w stanie wojny z Anglią, ale z pewnością rozgniewałby urodzonego w Holandii króla Wilhelma. Sam kapitan według zeznań załogi spisanym podczas procesu miał nazwać Moore’a kiepskim psem, po czym ten odparł, że Kidd go takim uczynił, zaś sam William miał rzucić weń żelazne wiadro, które spowodowało znaczące pęknięcie czaszki i powolną śmierć w męczarniach, która przyszła dopiero kolejnego dnia.
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Tutaj warto zaznaczyć, że siedemnastowieczne angielskie prawo admiralicji dawało kapitanom dużą swobodę w stosowaniu przemocy wobec ich załogi, ale zabójstwa nie były dozwolone. Załoga, której udało się uciec ze statku Kidda po powrocie do Nowego Jorku opowiadała, że Willhelm bił ich wyciągniętym kordelasem i zdali relacje ze śmierci Moore’a, a także opowiedzieli, jak członkowie załogi Kidda splądrowali statek handlowy „Mary” i torturowali kilku członków jego załogi, podczas gdy sam kapitan okrętu „Adventure Galley” i drugi kapitan, Thomas Parker, rozmawiali prywatnie w kabinie Kidda. Po zeznaniach zbiegów z okrętu „Adventure Galley”, Kapitan Kidd został ogłoszony piratem na bardzo wczesnym etapie swojej podróży przez oficera Królewskiej Marynarki Wojennej. Wieść szybko się rozniosła i dotarła w końcu w jednym z portów do uszu samego Kidda, który obawiał się powrotu i podobno uważał, że został fałszywie oskarżony. Niektóre relacje historyków mówią, że była to zaplanowana część spisku, aby szukać haków na Kapitana Kidda wykorzystując luki w prawie dotyczące korsarstwa, żeby zająć jego posiadłość na Wall Street oraz majątek jego i żony.
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Potyczka Kidda z piratem Cullifordem

W 1698 roku William Kidd zdobył w końcu łup, który zadowolił jedno załogę – był to 400-tonowy statek „Quedagh Merchant” wynajęty przez ormiańskich kupców i dowodzony przez Anglika, który został przechwycony przez nowojorską załogę „Adventure Galley”. Okręt był wypełniony satynami, złotem, srebrem i różnymi towarami z Indii Wschodnich, a także niezwykle cennymi jedwabiami. Kapitanem „Quedagh Merchant” był Anglik o imieniu Wright, który kupił przepustki od Francuskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej, obiecując mu ochronę Korony Francuskiej. Kidd zachował francuskie przepustki morskie kupca, a także sam statek. Brytyjskie sądy (zwłaszcza w Ameryce Północnej) wcześniej często przymykały oko na ekscesy korsarzy równoznaczne z piractwem. Kidd mógł mieć nadzieję, że przepustki pozwolą mu zatrzymać okręt „Quedagh Merchant” i jego ładunek. Zmieniając imię zatrzymanego statku na „Adventure Prize” popłynął na Madagaskar, gdzie dotarł 1 kwietnia 1698 roku.

Po prywatnym spotkaniu z handlarzem Tempestem Rogersem (który później został oskarżony o handel i sprzedaż zrabowanych przez Kidda towarów z Indii Wschodnich), znalazł pierwszego pirata podczas swojej wyprawy, Roberta Culliforda (tego samego człowieka, który lata wcześniej ukradł mu statek „Błogosławiony William” na Antigui) i jego załogę na pokładzie fregaty „Mocha”. Istnieją dwie sprzeczne relacje o tym, jak William Kidd postąpił z Robertem Cullifordem. Według pierwszej podjął on wobec niego pokojowe działania wychylając z nim kielicha i dał Cullifordowi prezent w postaci kotwicy i kilku pistoletów (była to relacja oparta na podstawie zeznań podczas późniejszego procesu Kidda członków jego załogi - Josepha Palmera i Roberta Bradinhama, którzy prawdopodobnie zrobili to w akcje zemsty za stłumienie buntu i zamordowanie Moore’a). Druga z relacji mówi o tym, że Kidd nie zdawał sobie sprawy, że Culliford miał ze sobą tylko około 20 członków załogi, ocenił, że może być liczniejsza, a statek dobrze wyposażony, więc postanowił zostawić Culliforda w spokoju do czasu przybycia posiłków. Po tym, jak „Adventure Prize” i „Rouparelle” dotarli do portu, Kidd rozkazał swojej załodze zaatakować fregatę „Mocha” Culliforda. Jednak jego załoga odmówiła ataku na Culliforda i zamiast tego zagroziła, że zastrzeli Kidda. Warto wspomnieć, że obie relacje łączy jeden fakt, a mianowicie, że większość załogi Kidda porzuciła go dla Culliforda, a na pokładzie „Adventure Galley” pozostało jedynie 13 osób. To spowodowało, że Kapitan Kidd zdecydował się powrócić do Nowego Jorku i postanowił zostawić statek „Adventure Galley” ze względu na to, że został zjedzony przez robaki i przeciekał – nakazał jego spalenie (po uprzednim odzyskaniu części metalowych). Wraz z lojalną resztką swojej załogi wrócił na Karaiby na pokładzie „Adventure Prize”, zatrzymując się najpierw w Zatoce św. Augustyna w celu naprawy. Część jego załogi wróciła później do Ameryki Północnej z Nassau na własną rękę jako pasażerowie na pokładzie statku Gilesa Shelleya.
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Proces Kapitana Kidda – Ofiara spisku czy pirat z krwi i kości?

Akt łaski wydany przez króla Anglii Wilhelma III, który oferował królewskie ułaskawienie piratom na Oceanie Indyjskim, wyraźnie zwolnił Williama Kidda (i Henry'ego Every) z otrzymania ułaskawienia. Okazało się, że w przypadku Kidda odmówiono go ze względu na jego powiązania z wybitnymi mężami stanu oraz uwikłania w wyprawę korsarską, gdzie rzekomo dopuścił się licznych zbrodni (co mogło być częścią planu spisku korupcyjnego). Kapitan Kidd zdał sobie sprawę zarówno z tego, że jest poszukiwany przez angielskich żołnierzy, jak i z tego, że nie może skorzystać z aktu łaski po przybyciu do Anguilli, swojego pierwszego portu zawinięcia od czasu Zatoki św. Augustyna, postanowił ukryć oznakowany statek „Adventure Prize” na Morzu Karaibskim i ukrył pozostałość splądrowanych towarów na wyspie Gardinera, po czym na pokładzie slupu udał się do Nowego Jorku. Według legendy, miał również ukryty skarb w okolicach Madagaskaru, który miał służyć mu jako narzędzie przetargowe w celu wykupienia ułaskawienia, kiedy sytuacja nieco się wyklaruje.
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
W tym czasie hrabia Bellomont, który zorganizował całą wyprawę był na wyjeździe w Bostonie w Massachusetts. Świadomy oskarżeń o piractwo pod adresem Kapitana Kidda, kiedy usłyszał wieść o tym, że planuje on wrócić i wykupić ułaskawienie, bał się, że sam zostanie oskarżony o współudział w spisku korupcyjnym i skazany. Dlatego uznał, że sam musi pochwycić Williama Kidda i w celu zwiększenia swojej szansy na przeżycie dostarczyć go zakutego w łańcuchy przed angielski sąd, dlatego też zwabił go do Bostonu fałszywymi obietnicami ułaskawienia i nakazał jego aresztowanie dnia 6 lipca 1699 roku. Kidd został umieszczony w Stone Prison, spędzając większość czasu w izolatce. Jego żona, Sarah, również została aresztowana za rzekomy współudział i czerpanie korzyści finansowych z wypraw pirackich męża, po czym również umieszczona w tym samym więzieniu. Warunki uwięzienia Kidda były niezwykle trudne i podobno doprowadziły go tymczasowo do szaleństwa. Do tego czasu Bellomont zwrócił się przeciwko Kiddowi i złożył przeciwko niemu zeznania, a także wydobył resztki skarbu z wyspy Gardinera, co miało posłużyć jako dowód podczas procesu (informacje uzyskał od nielojalnych członków załogi Kidda, którzy chcieli zostać ułaskawieni).

Podobno sam Kapotan Kidd uważał się za niewinnego i działającego zgodnie z zawartymi w liście uprawnieniami korsarskimi, dlatego wystąpił przed sądem sam, bez obrońcy. Jednak warto zaznaczyć, że w czasie jego pobytu w więzieniu Stone Prison rząd cywilny uległ zmianie, zaś nowe ministerstwo chciało wykorzystać Kidda do ujawienia nazwisk sponsorów jego wyprawy korsarskiej, jednak William odmówił podania ich nazwisk, naiwnie przekonany, że jego patroni wynagrodzą jego lojalność, wstawiając się za nim, co niestety nie nastąpiło. Istnieją spekulacje, że mógłby zostać oszczędzony, gdyby podał nazwiska. Ponieważ nowy rząd uznał go za politycznie bezużytecznego, postawiono go przed Sądem Najwyższym Admiralicji w Londynie pod zarzutem piractwa na pełnym morzu i zabójstwa Williama Moore'a. W oczekiwaniu na proces, Kidd został osadzony w niesławnym więzieniu Newgate. Tam również wystąpił bez obrońcy przekonany o swojej niewinności, jednak po zakończeniu procesu w 1701 roku został uznany za winnego wszystkich popełnionych zbrodni (zabójstwa Moore’a oraz pięciu zarzutów piractwa) i skazany na powieszenie. Co ciekawe, cała jego załoga została ułaskawiona zgodnie z obietnicą hrabiego Bellomont, o ile złożą zeznania przeciwko Williamowi Kiddowi.
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Publiczna egzekucja Kapitana Kidda

Zadecydowano o publicznej egzekucji Williama Kidda, co miało być przestrogą dla pozostałych korsarzy przed dopuszczaniem się aktów piractwa. Odbyła się ona 23 maja 1701 roku w Execution Dock w Wapping w Londynie. Nawet realizacja kary śmierci nie odbyła się bez problemów, gdyż wieszali go dwukrotnie. Za pierwszym razem lina się urwała, zaś sam Kapitan Kidd przeżył, co spowodowało poruszenie tłumu, który uznał to za znak od Boga i uznał go za fałszywie oskarżonego, prosząc o jego ułaskawienie. Jednak rozjuszony tłum został stłumiony, zaś samego Kidda powieszono raz jeszcze – tym razem zawieszonego w metalowej klatce i na mocniejszej linie, dzięki czemu zmarł niemalże od razu. Jego ciało wisiało w tejże klatce nad Tamizą w Tilbury Point przez trzy lata mając pełnić rolę ostrzeżenia przed aktami piractwa.
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Warto tutaj jednak zaznaczyć, że niektórzy z jego sponsorów bojąc się ujawnienia ich nazwisk zamiast docenić lojalność Williama Kidda postanowili sami uczestniczyć z próbach skazania go wraz z hrabią Bellmont i wraz z nim pozbawili go dokumentów, które miały zapewnić mu obronę prawną, w tym francuskie przepustki. Dokumenty odnaleziono dopiero na początku XX wieku – potwierdziły one prawdziwość wydarzeń z zeznań Kidda składane podczas procesu, co oznacza, że poza wypadkiem z wiadrem znacząco zawyżono skalę jego winy jako pirata.
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Skarb Kapitana Kidda

Przez bardzo długo czas krążyło wiele legend na temat skarbu ukrytego przez Kapitana Williama Kidda na Liberty Island i w wielu innych miejscach, które mijał podczas podróży swoim statkiem „Adventure Galley”, a później „Adventure Prize” i „Quedagh Merchant”. Poszukiwacze skarbu przez długi czas poszukiwali nie tylko wzmianek o ukrytych przez Kidda dobrach, ale również samego skarbu. Wierzono, że ukrył on go gdzieś na Karaibach i poza częścią odkopaną przez hrabiego Bellomont ukrytego na wyspie Gardinera musi być jeszcze gdzieś ukryty główny łup. Podejrzewano również, że miejscem ukrycia skarbu może być Wyspa Dębów znajdująca się nieopodal Kanady, Archipelag Juan Fernández na zachód od Chile czy wyspa Curaçao na Morzu Karaibskim nieopodal wybrzeża Wenezueli. Jednak to właśnie w 2000 roku znaleziono srebrną sztabkę wraz z pozostałościami wraku „Adventure Galley” u wybrzeży Madagaskaru w płytkich wodach u wybrzeży wyspy Sainte Marie przez wspólną brytyjsko-amerykańską misję archeologiczną prowadzoną przez podwodnego badacza, Barry'ego Clifforda. Sama sztabka jest niemała, gdyż waży aż… 50 kg. Na sztabce znajdują się tajemnicze oznaczenia przypominające litery „T” i „S” wraz z innymi, nieczytelnymi znakami – do dzisiaj ich znaczenie nie jest znane. Srebrny blok znajduje się obecnie pod uzbrojoną strażą na wyspie Sainte Marie u wschodniego wybrzeża Madagaskaru. Sztabkę wręczono prezydentowi Madagaskaru podczas specjalnej ceremonii w 2015 roku. Obecnie sztabka znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Odkrycie statku Williama Kidda

W 2007 roku zespół archeologów z Uniwersytetu Indiana pod przewodnictwem Charlesa Beekera odnalazł wrak statku pirackiego porzuconego przez kapitana Kidda w XVII wieku. Okręt został znaleziony przez nurków na płytkich wodach u wybrzeży Dominikany. Po wnikliwych badaniach okazało się, że był to przechwycony, holenderski „Quedagh Merchant”, który przez lata był poszukiwany. W skrzyniach znajdujących się na jego pokładzie odkryto również mapy i dzienniki, w których były wzmianki o ukrytym skarbie, co zapoczątkowało jego poszukiwania. Sam wrak statku władze Dominikany przekształciły w podwodne muzeum, które można zwiedzać nurkując 20 metrów od brzegu na głębokości ok. 3 metrów pod powierzchnią wody, dzięki czemu można podziwiać pozostałości wraku i jego wyposażenie takie, jak chociażby XVII-wieczne armaty. Samo odkrycie zostało przekształcone w Living Museum in the Sea (LMS) i jest promowane przez Consorcio Dominicano de Competitividad Turistica jako zachęta do zgłębienia historii Złotego Wieku Piractwa. Znalezione na pokładzie wraku skrzynie i dokumenty zostały przeniesione do Museum of London Docklands, gdzie można obejrzeć je w ramach ekspozycji poświęconej Kapitanowi Kiddowi.
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Kapitan William Kidd – Pirat czy ofiara spisku ze Złotego Wieku Piractwa?
Dodatkowa literatura dla zainteresowanych:

Kapitan William Kidd:
1.https://www.legendsofamerica.com/captain-kidd/
2.https://ponirevo.com/the-trial-of-captain-kidd-pirate-or-privateer/
3.https://www.worldhistory.org/Captain_Kidd/
4.https://www.bluebird-electric.net/academia/Marine_Archaeology_Treasure_Ships/Captain_William_Kidd_Pirates_Adventure_Galley_Privateer_Ship.htm
5.https://www.heritage-history.com/index.php?c=resources&s=char-dir&f=kidd
6.http://talesoftheoak.blogspot.com/2010/05/captain-kidd-greenock-folk-hero.html
7.https://www.thoughtco.com/captain-william-kidd-2136225
8.https://www.historic-uk.com/HistoryUK/HistoryofScotland/Captain-William-Kidd/
9.http://www.thewayofthepirates.com/famous-pirates/william-kidd/
10.https://www.britannica.com/biography/William-Kidd
11.https://www.wec.com.pl/Tropami-kapitana-Kidda-czyli-dalsze-losy-pirackich-lupow-blog-pol-1484932607.html
12.https://www.historytoday.com/many-deaths-captain-kidd
13.https://content.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,1860715_1860714_1860710,00.html
14.https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/21533369.2011.622883?journalCode=rmar20
15.https://pl.frwiki.wiki/wiki/William_Kidd
16.https://assassinscreed.fandom.com/wiki/Privateer
17.https://assassinscreed.fandom.com/pl/wiki/William_Kidd
18.https://snk.fandom.com/wiki/Captain_Kidd
19.https://legendofthecryptids.fandom.com/wiki/Resurrected_King_Kidd

Archeolodzy i statek Kapitana Kidda:
20.https://coastalcare.org/2011/05/capt-kidd-shipwreck-site-to-be-dedicated-living-museum-of-the-sea/
21.https://www.livescience.com/2132-captain-kidd-ship.html
22.https://www.sciencedaily.com/releases/2011/05/110505170733.htm
23.https://www.oldsaltblog.com/2011/05/pirates-the-captain-kidd-story-new-exhibit-at-the-museum-of-london-docklands/
24.https://www.mayorwatch.co.uk/museum-of-london-docklands-to-host-new-pirate-exhibition/
25.http://www.us23heritageroute.org/event.asp?ait=ev&eid=3757

Skarb Kapitana Kidda:
26.https://everythinggp.com/2020/07/21/the-surprising-story-of-pirate-captain-kidds-buried-booty-on-liberty-island/
27.https://www.readex.com/blog/hunt-captain-kidds-treasure-and-enduring-mystery-oak-island
28.https://www.lookandlearn.com/blog/31134/captain-kidd-took-the-secret-of-his-buried-treasure-to-the-gallows/
29.http://dyingwords.net/what-really-became-of-captain-kidds-buried-treasure/
30.https://www.areasgrey.com/captain-kidds-treasure/
31.https://www.amdigital.co.uk/insights/blog/captain-kidds-lost-treasure
32.https://www.bbc.com/news/world-africa-32621444
33.https://www.thearchaeologist.org/blog/50kg-silver-bar-found-in-madagascar-may-be-treasure-of-legendary-pirate-captain-kidd
34.https://www.theguardian.com/world/2015/jul/14/captain-kidd-pirate-treasure-unesco-madagascar
35.https://edition.cnn.com/2015/05/07/world/feat-captain-kidd-treasure-madagascar-barry-clifford/index.html
36.https://www.theguardian.com/world/2015/may/07/captain-kidd-treasure-found-madagascar

Film dokumentalny o Kapitanie Kiddzie:
37.https://www.youtube.com/watch?v=Nx2YEEwRDo4

Piosenka szanty „Kapitan Kidd”:
38.https://www.youtube.com/watch?v=8-P2IAQKP0g
Obrazek zwinięty kliknij aby rozwinąć ▼

Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa

189
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Dzidki, zapewne wiele razy obiły Wam się o uszy opowieści o Czarnobrodym, jego ukrytym skarbie, który nadal nie pozostał odnaleziony czy jego statku, Zemsta Królowej Anny (ang. Queen’s Anne Revenge). A może krążące na jego temat legendy? Kim tak właściwie był jeden z najgroźniejszych piratów, który zdobył ogromny rozgłos nie tylko na Morzu Karaibskim podczas Złotego Wieku Piractwa? Edward Teach, zwany Czarnobrodym, był jednym z inteligentniejszych strategów i manipulatorów podczas Złotego Wieku Piractwa przypadającego na lata 1650-1730. W pewien sposób wykreował i rozsławił swoją własną legendę, przez co inni piraci uznali go za samego wysłannika piekieł.

Warto tutaj jednak podkreślić, że Czarnobrody był bardziej charyzmatyczny i dobrze znał się na ludziach, potrafił wpłynąć na nich tak, aby osiągnąć zamierzony cel, dzięki czemu często dokonywał rzeczy niemożliwych dla innych piratów – nie musiał bowiem nawet posuwać się do okrucieństwa, gdyż wykorzystywał różne techniki psychologiczne, aby zyskać wiarygodność, zastraszyć potencjalnych przeciwników oraz odnieść wiele zwycięstw… walkowerem. Można powiedzieć, że wykorzystywał słabego ducha swoich przeciwników oraz niezbyt bystre środowisko pirackie na Morzu Karaibskim dla osiągnięcia swoich celów i zdobyciu fortuny, jakiej nie posiadł nigdy żaden z piratów przed nim ani po nim. W dużej mierze sam wykreował swoją legendę do tego stopnia, że stał się jedną z najbardziej osławionych ikon Złotego Wieku Piractwa.
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Edward Teach – Od służby na statku handlowym do dowodzenia pirackim okrętem

Edward Teach (lub Thatch – do końca nie wiadomo, jaki był dokładny zapis jego nazwiska, ponieważ pojawiały się różne wersje) urodził się około 1675 roku w Bristolu, który był jednym z kluczowych miast portowych w handlu pomiędzy Anglią a innymi państwami. Dlatego podobnie, jak większość innych mężczyzn z tej miejscowości zatrudnił się do służby na statku handlowym, a później również na okrętach wojennych, gdzie pełnił rolę kapra i pod protektoratem króla Anglii przypuszczał ataki na statki Francuzów. Również na prośbę brytyjskiego władcy zaczął trudnić się korsarstwem w celu atakowania okrętów francuskich.

Z kolei podczas wojny o sukcesję hiszpańską w miejscowości Port Royal na Jamajce (będącej kolonią brytyjską) zajmował się rozbojami na okrętach Hiszpanów – już jako członek korsarskiej załogi znajdującej się jeszcze wtedy pod protektoratem brytyjskiego króla. Jednak po zakończeniu wojny pomiędzy Anglią a Hiszpanią, Edward Teach nie chciał uznać zawartego pomiędzy państwami pokoju i pomimo wydanych rozkazów kontynuował ataki na statki należące do Hiszpanii oraz Francji, a następnie przypuszczał ataki także na swoich rodaków, co wiązało się z utratą stanowiska kapra i ogłoszenia Teacha zwyczajnym piratem. Podbity przez niego w 1710 roku w jednej z potyczek z Francuzami statek La Concorde (służący do transportu niewolników) został przemianowany na Queen’s Anne Revenge (Zemstę Królowej Anny), którym następnie dowodził przez długie lata już jako kapitan pirackiej załogi (inna wersja mówi o tym, że to pirat Hornigold zdobył wspomniany okręt, który następnie przekazał Edwardowi Teachowi przechodząc na emeryturę).

Nazwa statku Zemsta Królowej Anny była wyrazem sprzeciwu jej nowego kapitana wobec przejęcia władzy w Anglii przez dynastię hanowerską, a tym samym dokonując zemsty na obecnym królu brytyjskim za śmierć ostatniej z dynastii Stuartów.  Warto tutaj wspomnieć, że niewiele po objęciu dowództwa na pokładzie Zemsty Królowej Anny, Teach przybrał przydomek „Czarnobrody” zaczynając tworzyć swoją własną legendę i stając się jednym z najbardziej rozpoznawalnych piratów na Karaibach. Za swojego życia dowodził zaledwie dwoma okrętami, na których znajdowało się łącznie 36 dział, a także posiadał załogę liczącą około 400 piratów, a pomimo tego jego sława sięgała najdalszych zakątków Morza Karaibskiego, a nawet docierała do innych państw, gdzie w portowych karczmach i na królewskich dworach dzielono się opowieściami o Czarnobrodym, który pijał likier i rum z samym diabłem.
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Czarnobrody i założenie pirackiej republiki Nassau

Około 1713 roku Nassau na wyspie New Providence na Bahamach staje się pełnoprawną piracką republiką. Jej założycielami są angielscy piraci Benjamin Hornigold, Henry Jennings, Charles Vane i Edward Teach (znany już jako Czarnobrody), którzy z początku republice nadają nazwę „Latająca Banda”. 30 lipca 1715 roku Hiszpańska flota skarbów Urca de Lima przewożąca monety, srebro, jedwabie i przyprawy, rozbija się u wybrzeży Florydy. Piraci rozpoczęli wielki nalot na hiszpańskich nurków próbujących odzyskać złoto z zatopionego galeonu skarbów. Jądrem sił pirackich była grupa byłych korsarzy angielskich, z których wszyscy wkrótce mieli zostać okryci niesławą: Henry Jennings, Charles Vane, Samuel Bellamy znany z Whydah Gally, Benjamin Hornigold (ten, od którego w jednej z wersji Czarnobrody miał otrzymać Zemstę Królowej Anny) i Edward England. Atak się powiódł, ale wbrew ich oczekiwaniom gubernator Jamajki odmówił Jenningsowi i jego kohortom wydania łupów na jego wyspie. Ponieważ Kingston i upadający Port Royal były dla nich zamknięte, Hornigold, Jennings i ich towarzysze osiedlili się na Bahamach. Dnia 5 września 1717 roku król Wielkiej Brytanii - Jerzy I - wydaje Proklamację o stłumieniu piratów, oferując ułaskawienie tym, którzy poddadzą się w tym samym dniu następnego roku. Niedługo po tym, w maju 1718 roku Czarnobrody przez tydzień blokuje port Charles Town w Południowej Karolinie, żądając zaopatrzenia medycznego i plądrując wszystkie przepływające statki. Nassau było domem dla piratów, którzy nie mieli się gdzie podziać, a także ich rekrutów, aż do momentu przybycia w 1718 roku gubernatora Woodesa Rogersa, co przyczyniło się do zakończenia Republiki Piratów. Rogers i inni brytyjscy gubernatorzy mieli prawo ułaskawiać piratów na mocy Królewskiego Aktu Łaski. Podczas, gdy Hornigold przyjął to ułaskawienie, aby zostać korsarzem, inni, tacy jak chociażby Czarnobrody, wrócili do piractwa.
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Czarnobrody – Przydomek Edwarda Teacha

Po współzałożeniu republiki pirackiej na Nassau oraz przemianowaniu La Concorde na Zemstę Królowej Anny, Czarnobrody uzyskał swój przydomek i rozpoczął tworzenie własnej legendy, dzięki czemu został jedną z ikon Złotego Okresu Piractwa na Karaibach. Do jego największych osiągnięć zaliczano atak na Gwadelupę, spalenie stolicy wyspy, a także porwanie z jej wybrzeża cumującego statku wraz z całym ładunkiem. Kapitan pojmanego przez Teacha okrętu opisał go jako wysokiego, szczupłego mężczyznę z czarną brodą o dużej długości, skąd wziął się właśnie przydomek „Czarnobrody”. Kolejne opisy wypuszczonych z niewoli korsarzy były wzbogacane o inne szczegóły, jak chociażby brodę zaplecioną w warkocze, a niekiedy nawet przewiązaną kolorowymi wstążkami. Według większości zeznań na temat spotkania z Czarnobrodym, był on wysoki i miał szerokie ramiona. Nosił buty do kolan i ciemne ubranie zwieńczone szerokim kapeluszem, a czasem długim płaszczem z jaskrawego jedwabiu lub aksamitu. Według innych opisów, miał on temblak na ramionach z trzema parami pistoletów wiszącymi w kaburach niczym bandoliery, zaś pod kapeluszem nosił zapalone lonty czy zapałki. Wzmianka o zapalonych lontach czy zapałkach była zapewne wersją głoszoną przez samego Edwarda Teacha w celu zastraszenia jego wrogów.
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Czarnobrody i budowanie jego własnej legendy

Czarnobrody lepiej, niż jakikolwiek inny pirat w Złotym Wieku Piractwa, rozumiał wartość pozorów oraz zastraszania swoich wrogów i szerzenia plotek na swój temat. Jeśli przyjrzeć się temu z bliska, wszystkie doniesienia na temat Edwarda Teach’a głoszą, że pojmanych więźniów, którzy poddali się bez walki puszczał wolno. Szacuje się nawet, że wiele zwycięstw odniósł walkowerem dzięki zastraszaniu (był niezwykle przekonującym mówcą o strasznym wizerunku, który również stworzył w celu zbudowania własnej legendy). Zazwyczaj Ci, do których docierała jego zła sława często rzucali broń i poddawali się bez walki chcąc ujść z życiem.

A legend o Czarnobrodym krążyło wiele – od tych opowiadających o jego szczególnym okrucieństwie wobec tych, którzy nie poddali się dobrowolnie i nie prosili o łaskę, aż po takie, w których pija rum lub likier w kieliszku z samym diabłem, który rzekomo miał obdarzyć go nadnaturalnymi mocami, co obrazuje również sama flaga Edwarda Teach’a przedstawiająca jego samego z kieliszkiem w dłoni jako diabła obdarzonego piekielnymi mocami z włócznią w drugiej ręce dźgającego krwawiące serce (o oznaczeniach flag pirackich i znaczeniu symboli na nich zamieszczanych pisałam szerzej w dzidce Jolly Roger). Inna z legend mówiła, że Czarnobrody zszedł z załogą pod pokład wypełniony siarką i wytrzymał najdłużej, stąd potem nosił zapalone lonty wystające spod jego kapelusza. Podobno po wygranej powiedział, że czuje się jak w piekle, jakby to był jego drugi dom.
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Wizerunek jaki stworzył i pielęgnował Czarnobrody – od ubioru, przez charakterystyczną czarną, długą brodę i sześć pistoletów, aż po krążące o nim legendy i pogłoski o pakcie z diabłem czy posiadanych przez niego piekielnych mocach. W przeciwieństwie do innych najsławniejszych ikon Złotego Wieku Piractwa, które miały na koncie nie tylko więcej mordów, ale i osiągnięć, Edward Teach nie wypada tak imponująco, jednak zdecydowanie był jednym z najprzebieglejszych i najinteligentniejszych pirackich kapitanów. Wiedział, jak pokierować słabo wyedukowanym środowiskiem, jaki stanowili wyjęci spod prawa korsarze i skutecznie obracał to na swoją korzyść, wykorzystywał do granic, cierpliwie i stopniowo budował swoją legendę, aby jak najbardziej zwiększyć swoją wiarygodność. Ponadto to właśnie dzięki przebiegłości i inteligencji oraz wykorzystywaniu innych piratów dla własnych celów i robieniu ich w przysłowiowe bambuko, żeby tylko ograbić ich łupy, dorobił się największego w historii pirackiego skarbu, którego wartość na podstawie dokonanych przez niego grabieży została oszacowana na aż ponad 6 milionów funtów brytyjskich. To właśnie dzięki stworzonym przez niego i rozpowszechnionym legendom stał się najbardziej z rozpoznawalnych na całym świecie piratów – również współcześnie (stanowi często inspirację do postaci lub wątków w różnych dziełach kultury masowej czy literatury – jak chociażby w grze komputerowej „Assasin’s Creed IV Black Flag”, filmie „Piraci z Karaibów: Na nieznanych wodach”, anime „One Piece”, filmach zatytułowanych „Czarnobrody” i wielu innych).
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Początkowe dokonania Edwarda „Czarnobrodego” Teacha

Dnia 5 grudnia 1717 roku Czarnobrody zatrzymał kupiecki slup Margaret u wybrzeży wyspy Crab Island w pobliżu Anguilli. Dowodzący nim kapitan, Henry Bostock, wraz z załogą byli więzieni przez Edwarda Teacha przez około osiem godzin podczas plądrowania ich okrętu. Sam kapitan był przetrzymywany na pokładzie Zemsty Królowej Anny. Po zakończeniu plądrowania został uwolniony i powrócił na pokład swojego statku i pozwolono mu odejść ze swoją załogą – nikt nie doznał uszczerbku. Wrócił do swojej bazy operacyjnej na wyspie Świętego Krzysztofa i zgłosił sprawę gubernatorowi Walterowi Hamiltonowi, który poprosił go o podpisanie oświadczenia o spotkaniu. Według zeznań Bostocka, Czarnobrody przewoził na pokładzie statku, na którym go przetrzymywał cenny, złoty pył, srebrny talerz oraz bogato zdobiony puchar rzekomo zabrany dowódcy Great Allen. Kapitan splądrowanego statku potwierdził także, że Czarnobrody wypytywał go o ruchy lokalnych statków, ale także, że nie wydawał się zaskoczony, gdy Bostock powiedział mu o spodziewanym królewskim ułaskawieniu z Londynu dla wszystkich piratów.

Ruchy Edwarda Teacha między końcem 1717 roku a początkiem 1718 roku nie są znane. Podejrzewa się jednak, że wraz z kapitanem Stedem Bonnetem byli odpowiedzialni za atak u wybrzeży Sint Eustatius w grudniu 1717 roku. Kapitan Hume z HMS Scarborough poinformował 6 lutego 1717 roku, że piracki statek z 36 działami i 250 ludźmi oraz slup z 10 działami i 100 ludźmi miał krążyć wśród Wysp Podwietrznych (na Morzu Karaibskim, a nie tych w Afryce nieopodal Zielonego Przylądka – po polsku obie lokacje nazywają się tak samo, ale są czymś zupełnie innym. Te na Karaibach nazywają się po angielsku „Leeward Islands”). Hume wzmocnił swoją załogę żołnierzami uzbrojonymi w muszkiety i połączył siły z HMS Seaford, aby bezskutecznie śledzić dwa statki – po pewnym czasie zgubili trop. Odkryli jedynie, że oba zatopiły francuski okręt znajdujący się u wybrzeży Saint Kitts (zwanej także Saint Christopher Island). Ponieważ nie zdobyto wyraźnych dowodów, jedynie przypuszczano, że statki te były dowodzone przez Edwarda Teacha i Stede’a Bonneta.
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Szczyt osiągnięć Edwarda Teacha – 1718 rok

W 1718 roku na wyspie Turneffe na wschód od Belize statki Czarnobrodego zauważyły jamajski slup Adventure kierujący się do portu. Dokonano jego zatrzymania, a jego kapitana Harriota zaproszono w pirackie szeregi. Harriot wraz z Teachem i Bonnetem popłynęli do Zatoki Honduraskiej, gdzie dodali do swojej flotylli kolejny statek i cztery slupy. Powiększona flota statków Czarnobrodego splądrowała i spaliła protestancki okręt Cezar. Teach prawdopodobnie popłynął na Kubę w kierunku Hawany, gdzie mógł schwytać niewielki statek, który opuścił kubański port. Następnie popłynęli do wraków hiszpańskiej floty z 1715 roku u wschodniego wybrzeża Florydy, gdzie pozostawiono załogę przechwyconego, hiszpańskiego slupu. Następnie wyruszył na północ do portu Charles Town w Południowej Karolinie. Po drodze zaatakował 3 inne statki. W maju tego samego roku Edward Teach nadał sobie stopień komandora. Jego flota zablokowała port Charles Town. Dokonywał tam licznych plądrowań statków przepływających przez Charles Town Bar. Jednym z takich statków, płynącym do Londynu z grupą wybitnych obywateli Charles Town był okręt Crowley, w skład którego wchodził Samuel Wragg będący członkiem Rady Prowincji Karolina Południowa. Jej pasażerowie byli zamykani pod pokładem na około pół dnia w ramach prowadzonych przesłuchań. Czarnobrody poinformował więźniów, że jego flota potrzebuje środków medycznych od rządu kolonialnego Karoliny Południowej, a jeśli żaden nie nadejdzie, wszyscy więźniowie zostaną straceni, zaś ich głowy wysłane do gubernatora prowincji, a wszystkie przechwycone statki zostaną doszczętnie spalone. Wragg zgodził się na żądania Czarnobrodego i pomimo komplikacji sprowadził środki medyczne, zaś Edward Teach dotrzymał umowy i uwolnił przechwycone statki wraz z więźniami, jednak bez jakichkolwiek kosztowności (w tym bez drogich ubrań). Szacuje się, że podczas blokady Charles Town Bar Czarnobrody zyskał aż 150 000 funtów brytyjskich (dwa lata wcześniej złupił tutaj statki na łączną kwotę 500 funtów).

Podczas pobytu w Charles Town, Czarnobrodemu udało się uzyskać informację, że Woodes Rogers opuścił Anglię z kilkoma żołnierzami z rozkazem oczyszczenia zachodniego wybrzeża Indii z piratów. Dlatego Edward Teach postanowił popłynąć ze swoją flotą do Topsail Inlet u wybrzeży Północnej Karoliny w celu ostrzeżenia swoich statków. Jednak na jego nieszczęście 10 czerwca 1718 roku Zemsta Królowej Anny osiadła na mieliźnie, jej główny maszt pękł, co spowodowało rozleglejsze uszkodzenia. Teach próbował uwolnić swój okręt, jednak slup Adventure dowodzony przez Israel Hands również osiadł na mieliźnie, a oba statki wydawały się być uszkodzone i niemożliwe do naprawienia. Spowodowało to ograniczenie liczby okrętów pod dowództwem Edwarda Teacha do Revenge i jednego slupa.
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Czarnobrody a królewskie ułaskawienie piratów

Teach na pewnym etapie dowiedział się o propozycji królewskiego ułaskawienia i prawdopodobnie zwierzył się Bonnetowi, że jest gotów ją przyjąć. Ułaskawienie było otwarte dla wszystkich piratów, którzy poddali się 5 września 1718 roku lub wcześniej, ale zawierało zastrzeżenie, że immunitet oferowany jest tylko w przypadku przestępstw popełnionych przed 5 stycznia. Czarnobrody mimo obdarzenia zaufaniem gubernatora Charlesa Edena, dla pewności czekał, aby zobaczyć, co stanie się z innym kapitanem, który poprosi o ułaskawienie (mowa tutaj oczywiście o Stedzie Bonnetcie). Bonnet otrzymawszy ułaskawienie od gubernatora powrócił do Beaufort Inlet, żeby odebrać swój statek (Revenge), jednak odkrył, że Czarnobrody ograbił jego statek ze wszystkich kosztowności i całej żywności, a załogę uwięził. Spowodowało to, że dopiero ułaskawiony Bonnet poprzysiągł Czarnobrodemu zemstę i wrócił do piractwa… jednak nie udało mu się jej dopełnić, gdyż został szybko schwytany pod koniec września 1718 roku, a następnie osądzony i powieszony wraz ze swoją załogą w Charles Town. Jeszcze przed schwytaniem Bonneta, Czarnobrody wykiwał go i gdy ten się oddalił, wrócił po ułaskawienie od gubernatora Edenu widząc, że Bonnetowi nic się nie stało i wieść o ułaskawieniu dla piratów nie jest żadną pułapką. W celu pozbycia się znudzonych i kłopotliwych piartów, gubernator Eden zezwolił Czarnobrodemu na wypłynięcie do Saint Thomas w celu poszukiwania zleceń jako korsarz i oddał mu jedną z jego byłych slup, która została przemianowana na Adventure. Jednak nie spodziewał się, że już w sierpniu tego samego roku uwolniony Edward Teach znowu zacznie parać się piractwem.
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Pościg za Czarnobrodym

Niedługo potem gubernator Pensylwanii wydał nakaz jego aresztowania i rozpoczął poszukiwania Czarnobrodego – jednak bezskutecznie. Teach prawdopodobnie działał w Delaware Bay, przejął dwa francuskie statki, wymienił się załogami i popłynął nowymi okrętami z powrotem do Ocracoke (które było ulubionym kotwicowiskiem pirackiego kapitana ze względu na doskonały punkt obserwacyjny, z którego można było obserwować statki podróżujące między różnymi osadami północno-wschodniej Karoliny), podczas gdy okręty, z którymi wypłynął z Charles Town zostały pochwycone, a załoga przez pomyłkę wybita, gdyż myślano, że należy ona do Edwarda Teacha. Kiedy już ustalono, że ciała załogi należały do Francuzów, a Czarnobrody ich wykiwał, gubernator Pensylwanii miał zostać powieszony, jednak pojawiły się łagodzące okoliczności i skończyło się na odwołaniu ze stanowiska i poniesieniu wysokiej kary pieniężnej w wysokości 500 funtów. Nowym gubernatorem Pensylwanii został Alexander Spotswood.

Edward Teach w Ocracoke wypatrzył statek innego brytyjskiego pirata, Charlesa Vane'a, który kilka miesięcy wcześniej odrzucił ułaskawienie przyniesione przez Woodesa Rogersa i uciekł przed żołnierzami, których angielski kapitan przywiózł ze sobą do Nassau. Vane był także ścigany przez byłego dowódcę Czarnobrodego, Benjamina Hornigolda, który po ułaskawieniu został łowcą piratów. Charles dołączył do Teach’a oraz innych znanych piratów, takich jak: Calico Jack, Israel Hands czy Robert Deal. Na wieść o tym, gubernator Alexander Spotswood wysłał dwie slupy do pościgu za wspomnianymi piratami, jednak próba schwytania Czarnobrodego znowu zakończyła się niepowodzeniem. Jednak gubernator nie zniechęcił się i na wieść o nowym miejscu pobytu Edwarda Teach’a postanowił wysłać swoje siły poza teren Pensylwanii – do Północnej Karoliny. W tym celu uzyskał poparcie dwóch wpływowych osób, które chciały pogrążyć Edena (gubernatora Północnej Karoliny) - Edwarda Moseleya i pułkownika Maurice'a Moore'a. Ponadto poparcia udzielili mu także Lordowie Handlu skuszeni legendarnym skarbem Edwarda Teacha szacowanym na ponad 6 milionów funtów brytyjskich. Rozkazał kapitanom Gordonowi i Brandowi z HMS Pearl i HMS Lyme podróżować drogą lądową do Bath. Porucznik Robert Maynard z HMS Pearl otrzymał dowództwo nad dwoma zarekwirowanymi slupami, które miały zbliżyć się do miasta od strony morza. Maynard i oddział HMS Pearl wzięli większy z dwóch statków i nazwali go Jane, zaś reszta zabrała Rangera dowodzonego przez jednego z oficerów Maynarda, pana Hyde'a. Po dopłynięciu do Północnej Karoliny poinformowano gubernatora Edena o chęci pochwycenia Czarnobrodego, po czym wysłano 2 kajaki w dół rzeki Pamlico do zatoki Ocracoke w celu ustalenia, czy Teach tam aktualnie stacjonuje. Informacja została potwierdzona, a także wspomniano, że przebywa tam także Charles Vane.
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Śmierć Czarnobrodego

Jeszcze w tym samym roku, dnia 22 listopada 1718 roku, Czarnobrody zostaje zabity u wybrzeży Karoliny Północnej przez porucznika Roberta Maynarda i grupę innych łowców piratów. Edward Teach zauważywszy okręt Jane i podpłynąwszy do niego miał krzyknąć Maynardowi trzymając jednocześnie kielich likieru w dłoni, że nie chce litości, ale też jej nie okaże, po czym przystąpił do ataku. Początkowo zwycięstwo przechylało się na szalę Czarnobrodego, który zauważył brak pozostałej części załogi Jane po ostrzale z armat i poważnym uszkodzeniu statku. Był tak pewny zwycięstwa, że wydał rozkaz abordażu, po czym jako pierwszy stanął na pokładzie wroga, a za nim 14 innych członków załogi. Nie wiedział jednak, że tym samym wpadł w zastawioną na niego pułapkę. Ukryci w ładowni pozostali członkowie załogi znienacka przystąpili do ataku, kiedy piraci zmierzali przeglądać łupy. Okazało się, że celem Maynarda było doprowadzenie do abordażu, gdyż już przy wcześniejszym zwiadzie kajaków wiedział, że załoga Czarnobrodego liczyła jedynie 19 osób, dlatego przygotował zasadzkę tak, aby mieć przewagę liczebną, gdyż niejednokrotnie sam Czarnobrody wykazywał się sprytem tak dużym, że przy zbliżonych siłach Maynard nie miałby żadnych szans i był tego świadomy, co zapisano podczas jego późniejszych zeznań.

Kiedy załoga Maynarda wyskoczyła z ukrycia i zaatakowała zaskoczonych piratów, dowódcy okrętów stoczyli bój – Czarnobrody wystrzelił z pistoletu w Maynarda, ale chybił, jednak sam nie zdołał uniknąć pocisku przeciwnika. Legenda głosi, że otrzymał kilka kul, jednak dalej stał na nogach i zaciekle walczył. Czarnobrody zachował dumę i nie zamierzał się poddawać – ruszył z szablą w kierunku Maynarda przełamując jego ostrze. Kiedy był już blisko ścięcia głowy przeciwnika, jeden z żołnierzy HMS Pearl rzucił się na Czarnobrodego w obronie swojego kapitana i rozciął mu gardło. Pomimo głębokiego rozcięcia, w Edwarda Teacha wstąpiła jakaś niespotykana furia i zaczął walczyć jeszcze bardziej zaciekle wpadając w amok (według niektórych legend, to siły piekielne przyszły mu z pomocą dzięki rzekomemu paktowi, jaki miał zawrzeć jeszcze na początku swojej kariery z samym diabłem). Dopiero dwadzieścia ran ciętych i pięć postrzałów doprowadziło do śmierci jednego z najbardziej osławionych piratów na kartach historii.
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Robert Maynard nie był pewien śmieci Czarnobrodego, dlatego odciął mu głowę od ciała i powiesił na maszcie zdobytego okrętu pirackiego, zaś ciało Teach’a wyrzucił za burtę (legenda głosi, że zanim zatonęło, trzykrotnie opłynęło okręt, co wiązało się z rzekomymi mocami pozyskanymi od samego diabła). Tak zawieszoną na statku głowę zawiózł do Pensylwanii gubernatorowi Spotswoodowi, który następnie nabił ją na tyczkę umieszczoną na brzegu rzeki Hampton, skąd wywodzi się dzisiejsza nazwa miejsca - Blackbeard’s Point. Pomimo bohaterskiego czynu rozcięcia gardła Czarnobrodego i ocalenia Maynarda przez jednego z żołnierzy, jego imię nie zostało wspomniane przez samego Roberta, zaś ten przypisał sobie całą zasługę pokonania Edwarda Teach’a – jednak wieść rozeszła się po portowych tawernach, mimo innej, oficjalnej wersji przełożonej gubernatorowi Pensylwanii. Maynard tak cieszył się rozgłosem płynącym z oficjalnej wersji pokonania Czarnobrodego w pojedynkę, że sam Benjamin Franklin napisał na jego cześć poemat „The Downfall of Piracy”. Niedługo po śmierci Czarnobrodego, dnia 12 grudnia 1718 roku, czasy Nassau jako pirackiej republiki dobiegły końca wraz z egzekucją dziewięciu prowodyrów schwytanych przez Hornigolda, byłego dowódcę Czarnobrodego. Osławiony skarb Czarnobrodego został przez niego tak dobrze ukryty, że pomimo upływu 300 lat nadal nie został odnaleziony – jego położenie było znane jedynie samemu kapitanowi i niektórym członkom jego załogi pokonanej przez Roberta Meynarda. Osoby, które udzieliły poparcia w zamian za skarb Czarnobrodego, nigdy go nie otrzymały pomimo intensywnych poszukiwań.
Czarnobrody – Edward Teach jako jedna z ikon Złotego Wieku Piractwa
Dodatkowa literatura dla zainteresowanych:

1.https://histmag.org/Czarnobrody-najbardziej-przeceniany-pirat-w-historii-11459
2.https://szanty24.pl/czarnobrody-szalony-kapitan-czy-specjalista-od-wizerunku/
3.https://puntovita.pl/edward-teach-czarnobrody/
4.https://sailbook.pl/slynni-piraci-edward-teach-czarnobrody/
5.https://www.worldhistory.org/Blackbeard/
6.https://allthatsinteresting.com/blackbeard
7.https://www.rmg.co.uk/stories/topics/blackbeard-edward-teach-pirate
8.https://bigthink.com/the-past/blackbeard-history-thatch/
9.https://www.smithsonianmag.com/history/three-centuries-after-his-beheading-kinder-gentler-blackbeard-emerges-180970782/
10.https://www.history.com/news/blackbeard-pirate-killed
11.https://www.thehistorypress.co.uk/articles/10-facts-about-blackbeard/
12.https://royalarmouries.org/stories/popular-culture/blackbeard-facts/
13.https://www.qaronline.org/history/blackbeard-history-dreaded-pirate
14.https://www.qaronline.org/history/ships-journey
15.https://www.tygodnikprzeglad.pl/czarnobrody-piekielny-pirat/
16.https://www.tawernaskipperow.pl/czytelnia/rejs-po-historii/sylwetki-piratow-blackbeard-czarnobrody/774
17.https://www.britannica.com/biography/Blackbeard
18.https://villains.fandom.com/wiki/Blackbeard
19.https://pirates.fandom.com/wiki/Blackbeard
20.https://www.rejsomat.pl/szanta/czarnobrody-kapitan-czarnobrody-nasz-kapitan-byl-a-zwal-sie-edwa
Obrazek zwinięty kliknij aby rozwinąć ▼
0.12854409217834