Przebraże 1943 - 1944 (prywatna kopia od @Leszczynek)

3
Samoobrona w Przebrażu powstała w 1943 roku, w odpowiedzi na wieści o mordach dokonywanych na Polakach przez nacjonalistów ukraińskich. Dowódcą wojskowym samoobrony był podoficer Wojska Polskiego, Henryk Cybulski.
Obrońcy dysponowali bronią palną zakupioną od Niemców bądź znalezioną w miejscach potyczek. Ze zniszczonych sowieckich czołgów wymontowali dwa działka kal 45 mm. Zdobyczną lub znalezioną broń naprawiali w rusznikarni, gdzie produkowali też pistolety maszynowe Sten.
Do związku obronnego dołączyły okoliczne wsie. Linie obrony stanowiły okopy, zasieki oraz bagna. W szczytowym okresie w Przebrażu schroniło się być może nawet dwadzieścia tysięcy osób, a z oddziałów samoobrony sformowano cztery kompanie.
Obrońcy nie tylko odparli trzy ataki UPA, ale udało im się skutecznie przeprowadzić kilka akcji zaczepnych.
Po wojnie władze sowieckie wysiedlili mieszkańców Przebraża i okolic. W 2017 na Grobie Nieznanego Żołnierza umieszczono tabliczkę przypominającą o obronie.
Przebraże 1943 - 1944 (prywatna kopia od @Leszczynek)
Obrazek zwinięty kliknij aby rozwinąć ▼

To co dzisiaj się wyprawia, to jest plucie w twarz tym ofiarom.

3
Czy pamiętasz, Panie Boże,
Nad Wołyniem łunę krwawą
I ten krzyk z płonącej chaty
Mordowanych przez sąsiadów?
Chyba byłeś w tamtej porze
Gdzieś po innej stronie świata,
Bo byś pewnie się zasmucił i przystanął i zapłakał...

Czy słyszałeś modłę, Panie,
Oczy ojca czy pamiętasz,
Gdy hańbili córkę jego
Banderowcy jak zwierzęta...
On na drzwiach ukrzyżowany
Błagał "Zmiłuj się nad nami!"
Zlitowali się oprawcy,
Skłuli oczy bagnetami...

Czy widziałeś, Ojcze Święty,
Patrząc z góry przez firmament,
Dzieci śliczne jak aniołki,
Na sztachety powbijane...
Kto je teraz poprowadzi
Na spotkanie z Tobą Boże?
One przecież takie małe,
Zbłądzą same w tych przestworzach...

Czy spamiętasz, Panie Świata,
Męczenników, tych z Wołynia,
Umierali z myślą o Tej,
która nigdy nie zaginie.
Polska o nich zapomniała,
rozpłynęła się w oddali,
Czasem drżąca ręka starca
świeczkę jeszcze tu zapali.
Porastają chwastem zgliszcza,
groby toną w bujnej trawie,
Jutro już nie będzie komu
świeczki za Nich tu postawić.
Obrazek zwinięty kliknij aby rozwinąć ▼
0.18082594871521