Dzidki, jak zapewne wiecie, w środowisku naturalnym ten, który nie ma sposobu na przetrwanie – ginie. Zwłaszcza w Australii, gdzie można napotkać naprawdę wiele niebezpiecznych gatunków. I to właśnie nieopodal tego kraju w oceanie żyje niepozorny skorupiak. Krewetki z rodziny Alpheidae żyjące nieopodal Wielkiej Rafy Koralowej (na ich mniejsze populacje można natknąć się w okolicach Japonii, Polinezji, Indonezji i Filipin) to prawdziwi snajperzy wystrzeliwujący najszybsze pociski w głębinach oceanu. Mimo swoich teoretycznie niegroźnych 5 cm długości ciała są niezwykle niebezpieczne – na tyle, że nawet 5-krotnie od nich większe ryby giną natychmiastowo. A to wszystko bez walki w zwarciu z przeciwnikiem. Krewetki te wystrzeliwują zadziwiające pociski na dosyć duże odległości. Są one na tyle silne, że mogą nawet rozbić szkło – mimo swoich niewielkich rozmiarów.

Najszybsza i najgłośniejsza broń dystansowa w oceanie

Alpheidae jest jednym z dotychczas znanych 9 gatunków tzw. krewetek pistoletowych (ang. pistol shrimps), które wyposażone są w specjalny szczypiec działający na podobnej zasadzie, jak pistolet – jednak to właśnie ona posiada najgłośniejszy, najgorętszy i najszybciej wypuszczany pocisk w całym oceanie. Krewetki Alpheidae unoszą górny szczypiec, żeby wytworzyć bąbel ciśnienia i podczas jego szybkiego opuszczania w stronę przeciwnika zmierza z niesamowicie dużą prędkością (wynoszącą aż 97 km/h) fala dźwięku sięgająca aż 218 decybeli na 1 μPa (Mikropascal) – to znacznie głośniej, niż podczas koncertu czy lotu samolotem, zwłaszcza jak na bąbelek tak niedużych rozmiarów. Prędkość i siła fali dźwiękowej jest tak duża, że niekiedy potrafi nawet rozbić szkło. Nawet kilkukrotnie większe ryby zabija od razu, z kolei wyposażone w pancerz skorupiaki potrafi sparaliżować na dłuższą chwilę (wygrywają starcia nawet z wiele od nich większymi krewetkami modliszkowymi, które znane są ze swych niezwykle szybko wyprowadzanych ciosów, jakby boksowały, które zabijają przeciwników nawet wtedy, kiedy w niego nie trafią).

2 w 1 – Pistolet i fireball

To nie koniec niespodzianek – wypuszczone pęcherzyki ciśnienia podczas pęknięcia wyzwalają ogromną temperaturę wynoszącą aż 5000 K (4700°C), gdzie dla porównania na powierzchni słońca temperatura wynosi w przybliżeniu 5772 K (5500°C). Światło produkowane przez taki „fireball” jest mniej intensywne, niż podczas typowej sonoluminescencji (inaczej zjawiska kawitacji akustycznej polegającej na emisji krótkich impulsów świetlnych, które powstają w chwili zapadania się pod wpływem ciśnienia akustycznego bąbelków gazu zawieszonych w cieczy). To właśnie dlatego wystrzelone przez Alpheidae pociski nie są widoczne gołym okiem. Warto również zaznaczyć, że sonoluminescencja jest póki co mało zbadanym zjawiskiem, które po raz pierwszy odkryto przypadkiem w 1934 roku podczas wywoływania zdjęć z klisz negatywowych.

Jak krewetka pistoletowa wystrzeliwuje swój pocisk?

W zależności od gatunku, krewetki pistoletowe posiadają jeden bądź dwa szczypce przystosowane do wystrzeliwania pocisków. Jedna część szczypiec zwana proupsem pozostaje w bezruchu i jest wyposażona w otwór, w którym gnieździ się pocisk, zaś druga zwana dactylem wprawiona w ruch (wyposażona w specjalną wypustkę pasującą do otworu w pierwszej części szczypiec) podczas opuszczania. Wykorzystywane są również konkretne mięśnie w taki sposób, aby woda dostała się do otworu, a kiedy daktyl uderza z dużą siłą w proups, wydobywa się z niego pocisk w postaci bąbelka, który wystrzelony z dużą siłą w przeciwnika po zderzeniu pęka uwalniając bardzo wysoką temperaturę. Samemu wystrzeleniu towarzyszy bardzo głośny dźwięk 218 dB/1 μPa (zdolny ogłuszyć większą ofiarę podczas pękania, co daje krewetce szansę na ucieczkę od wroga), zaś ich prędkość aż 97 km/h i nie jest możliwe zaobserwowanie ich gołym okiem – wymaga odtworzenia w slow-motion, zaś do badań nad ich pociskami naukowcy wykorzystują kamery ultra HD wykonującą 40 tysięcy FPS, żeby zaobserwować dokładnie proces wypuszczania pocisku, dzięki któremu odkryto również, że proups i dactyl nie zaciskają się do końca w momencie wypuszczenia bąbelka.

Zmiana broni? Żaden problem – tylko ją zregeneruję

Co ciekawe, kiedy krewetki tracą swoje szczypce służące do strzelania pociskami (na przykład podczas walki z drapieżnikiem), te regenerują się i odrastają. Jedyne, co musi wtedy zrobić Alpheidae, to poczekać w ukryciu, aż jej broń całkowicie się zregeneruje. Wykorzystują one pociski nie tylko do samoobrony czy polowania, ale również… komunikacji. Kiedy mają sprawny szczypiec w dosyć krótkim czasie potrafią wypuścić serię pocisków niczym z karabinu maszynowego.

Alpheidae jako przeszkoda dla sonarów

Warto wspomnieć, że ich pękające pociski mają na tyle głośny dźwięk, że wystarczy wypuszczenie ich przez zaledwie kilku osobników, żeby zostały zarejestrowane przez sonary radiowe, a nawet mogą powodować ich zakłócenia. To właśnie między innymi przez incydent z tymi krewetkami podczas II Wojny Światowej zostały zakłócone japońskie sonary radiowe do tego stopnia, że alianckie statki i łodzie podwodne mogły przedostać się na terytorium Japonii niewykryte. Ponadto zakłócały wielokrotnie sonary U.S. Navy. Również w przeciągu ostatnich lat większa grupa tych krewetek wystrzeliwała pociski, które przerwały operację militarną podwodnego drona w Cieśninie Singapurskiej.

Dodatkowe źródła dla zainteresowanych:

1.https://pl.frwiki.wiki/wiki/Alpheidae
2.https://www.weirdiocity.com/2020/08/pistol-shrimp-shoot-bubbles-as-hot-as.html
3.https://animals.howstuffworks.com/marine-life/pistol-shrimp.htm
4.https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0960982217315269
5.https://oceanhero.today/marine-life/animals/pistol-shrimp
6.https://uniba.sk/detail-aktuality/back_to_page/aktuality-1/article/an-international-team-of-scientists-has-found-fossil-evidence-for-the-evolution-of-the-snapping-claw/
7.https://www.nagro.com.ng/2022/08/the-amazing-power-and-facts-of-pistol-shrimp-alpheidae-all-you-need-to-know.html
8.http://barclay2014.blog.anat.org.au/tag/pistol-shrimp/
9.https://www.scuba.com/blog/explore-the-blue/pump-volume-pistol-shrimp/
10.http://palminco.pl/dezintegracja-ultradzwiekowa/
11.http://laborant.pl/index.php/ultradzwieki-w-laboratorium

Dzidki, czy wiecie, że w świecie zwierząt jest jedyne zwierzę, które osiągnęło nieśmiertelność biologiczną? Mowa oczywiście o Turritopsis nutricula zwanej hydromeduzą. Pomimo tego, że zostały one odkryte już w 1857 roku, dopiero około 100 lat później po raz pierwszy zaobserwowano, jak jeden z osobników odradza się niczym feniks z popiołów. A to wszystko doprowadziło do rozpoczęcia badań nad tym gatunkiem, który prowadzi aż kilka centrów badawczych na świecie.

Przypadek kluczem do odkrycia tajemnicy wiecznego życia

Zdawać by się mogło, że hydromeduzy nie różnią się niczym nadzwyczajnym od swoich krewniaków, tymczasem w latach 90. XX wieku włoski zoolog Fernando Boero z Uniwersytetu Salento dokonał interesującego odkrycia zupełnie przez przypadek. Swoje badania rozpoczął obserwując wspomniany gatunek przez wiele lat w akwarium, ale nie zaobserwowawszy niczego nadzwyczajnego wyjechał na parę lat. Kiedy powrócił, okazało się, że cała woda z akwarium wyparowała. Znalazł szczątki meduzy w zaschniętym błocie i postanowił zbadać je pod mikroskopem. Wyobraźcie sobie, jakie było jego zaskoczenie, kiedy okazało się, że badane przez niego osobniki wcale nie umarły, a… powróciły do stanu larwalnego. Po kolejnych latach badań okazało się, że mogą one po obumarciu powracać do stanu larwalnego (bez rozmnażania się), następnie rosnąć i osiągać dojrzałość, po czym znowu wracają do takiego stanu… i mogą tak robić nieprzerwanie.

Wodny feniks… chociaż nie wstaje z popiołów

W późniejszych latach okazało się, że zachowują taki sam zestaw kodu genetycznego, jednak potrafią osiągnąć jedynie nieśmiertelność biologiczną. Nie potrafią odradzać się po spaleniu czy zjedzeniu przez inne zwierzę, ale okazało się, że są one dosyć odporne na pozbawienie dostępu do wody czy nawet pokrojenie. Ustalono już, że jej cykl odradzania się jest możliwy dzięki zachodzącemu w ich organizmie procesowi trans dyferencjacji, który obserwowany jest w formie częściowej u innych zwierząt – jaszczurek, którym na powrót odrastają ogony, salamandry, którym odrastają kończyny czy też stułbie, które potrafią odtworzyć utracone części ciała. Z początku sądzono, że meduza Turritopsis nutricula wcale się nie odradza, ale rozmnaża przez pączkowanie, jednak dalsze badania wykazały, że to nie rozmnażanie, lecz podleganie samoregeneracji. Meduzy te potrafią odtworzyć nie tylko utracone komórki jeszcze za życia, ale również… całe organy – i to bez przeistaczania się w postać larwalną. Kiedy większość ich ciała zostaje wyniszczona (brakiem dostępu do wody czy poćwiartowaniem) odradza się jako nowy osobnik. Gdyby rozmnażała się przez pączkowanie, wytwarzałaby kilka osobników. Jednak niezależnie od ilości części, na jaki została podzielona odradza się jedynie jeden osobnik z całego ciała – w dodatku o identycznym kodzie genetycznym, zaś po osiągnięciu dojrzałości płciowej wygląda dokładnie tak, jak wyglądała przed uszkodzeniem ciała. Warto tutaj zaznaczyć, że oprócz hydromeduzy, żadne inne zwierzę nie potrafi odtworzyć całego ciała. Jak na razie to jedyny znany gatunek o takich zdolnościach regeneracyjnych.

Turritopsis nutricula byłaby prawdziwą zmorą ZUS-u

Co ciekawe, ponieważ żadna z badanych meduz, które mają możliwość dalszego odradzania się nie przestała tego robić, na razie niemożliwym stało się określenie, jak długo mogą żyć ani ile lat mogą mieć najstarsze znalezione osobniki tego gatunku. Ze względu na przechodzenie przez nie nieustannie resetu życiowego niezależnie od liczby uszkodzeń ich ciał, nie przestały się regenerować. Udowodniono, że osobnik może dokonać regeneracji całego ciała nawet z bardzo małego wycinka. Mało tego – nawet po latach hibernacji w wysuszonym środowisku może wrócić do życia i odradzać się ciągle na nowo. To wszystko spowodowało, że rozpoczęto badania nad lekiem na raka z wykorzystaniem hydromeduzy w nadziei, że dzięki temu będzie możliwe zregenerowanie chorych komórek (samą meduzę poddawano też różnym zakażeniom i po obumarciu zaczynała odradzać się na nowo – z postaci larwalnej).

Źródła dla zainteresowanych większym zgłębieniem tematu:

1.https://www.biodiversitylibrary.org/item/17911#page/3/mode/1up
2.http://www.insomnia.pl/Turritopsis_nutricula__nie%C5%9Bmiertelna_meduza-t615206.html
3.https://akwarium.info.pl/ciekawostki/meduze-maja-sposob-na-niesmiertelnosc
4.https://www.tawernaskipperow.pl/czytelnia/ciekawostki/niesmiertelna-meduza/6533
5.https://geekweek.interia.pl/przyroda/news-oto-turritopsis-nutricula-jedyna-niesmiertelna-istota-na-nas,nId,5544421
6.https://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=117440

Szkaradnica to ryba z rodziny skorpenowatych, którą często zalicza się również do rodziny szkaradnicowatych. Występuje w Oceanie Indyjskim i Oceanie Spokojnym i Morzu Czerwonym (to właśnie tutaj jest najczęściej spotykana przez nurków oraz turystów) na głębokości do 30 m. Jest to drapieżna ryba, której masywne ciało o długości wahającej się u dorosłych osobników od 30 do 40 cm długości jest uzbrojone w kolce jadowe wydzielające truciznę śmiertelną dla człowieka. Waży nawet około 2,5 kg. Większość szkaradnic ma kolor brązowy lub szary, co znacząco ułatwia im wtopienie się w otoczenie raf – niekiedy można znaleźć również osobniki o ubarwieniu czerwonym lub ciemno-pomarańczowym. Najczęściej ukrywa się wśród skał i raf koralowych osadzając się na dnie i zakopując w mule.

Spotyka się ją głównie w pobliżu raf koralowych, gdzie upodabnia się do podłoża, na którym poluje. Metoda ta nazywa się mimetyzmem. To cierpliwy łowca, który potrafi bardzo długo w jednym miejscu czekać na swoją ofiarę i nie wykonuje zbyt wielu ruchów podczas polowania – pozwala to szkaradnicy nie tylko na zaczajenie się na ofiarę i zaatakowanie jej, kiedy ta przepływa blisko, ale też zapobiega utracie dużej ilości energii, dzięki której ta może przeżyć do czasu złapania kolejnej zdobyczy. Kiedy nieświadoma niczego ryba lub skorupiak zmierza w jej stronę, szkaradnica łapie je w swoje zęby (ma aż 4 pary szczęk uzbrojonych w małe, ostre zęby) i gwałtownym ruchem wciąga do paszczy. Ponieważ jej szczęki nie mają dużej siły ścisku, duża ilość dodatkowych szczęk znajdujących się wewnątrz gardła szkaradnicy utrudniają ofierze ucieczkę zatrzymując ją wewnątrz. Wypukłe, wysoko osadzone oczy umożliwiają jej dokładne obserwowanie otoczenia bez konieczności poruszania się, co zapobiega zdradzeniu jej pozycji.

Upodabnianie się do podłoża pomaga jej uchronić się przed atakiem drapieżników – nie tylko skutecznie się kamufluje pokrywając się mułem, ale też jej zdolność do długiego pozostawania w bezruchu powoduje, że części rafy koralowej zaczynają się na niej osadzać, a glony obrastać, dzięki czemu pozostaje niemalże niewidoczna na pierwszy rzut oka (to właśnie ze względu na tą cechę w języku angielskim nazywana jest „stonefish”, czyli kamienna ryba, podczas gdy w polskim jej nazwa odnosi się do jej nieurodziwej aparycji). Jej masywne ciało i duża siła umożliwiają jej poruszanie się mimo dużego obciążenia wynikającego z jej specyficznego kamuflażu. Kolejnym sposobem obrony przed drapieżnikiem są ich kolce połączone z gruczołami jadowymi - wystarczy niewielki nacisk, aby większa dawka śmiertelnego dla wielu stworzeń jadu uwolniła się z jej kolców. Trucizna znajduje się aż w 13 kolcach umiejscowionych na jej specyficznej płetwie grzbietowej.

Uważa się ją za jedną z najbardziej jadowitych ryb na świecie… co podobnie, jak w przypadku ryby fugu nie przeszkadza Japończykom przyrządzać ją w swojej kuchni i spożywać jako atrakcyjne ryzyko. Jeśli jej gruczoły nie zostały dokładnie usunięte, konsumującemu grozi śmierć przepełniona cierpieniem. Znajdują się one głęboko pod płetwą grzbietową, jednak nawet niewielki nacisk może spowodować uwolnienie się jadu, którego niewielkie ilości mogą przedostać się do mięsa ryby powodując zgon osoby spożywającej. Warto tutaj jednak zaznaczyć, że śmiertelne może się okazać jedynie sashimi lub sushi ze szkaradnicy, gdyż po obróbce termicznej jad przestaje być trujący. Co ciekawe, mięso tej ryby jest niemalże przezroczyste w swojej surowej postaci, dlatego najchętniej jest właśnie jedzone pod postacią sashimi, które układa się na finezyjne sposoby. Populacja tego gatunku jest bardzo duża, dlatego bywa nawet trzymana w akwariach jako atrakcja.

Dodatkowe materiały dla zainteresowanych:

1. https://myanimals.com/pl/zwierzeta/dzikie-zwierzeta-zwierzeta/szkaradnica-prawie-niewidoczny-mieszkaniec-rafy/
2.https://www.tawernaskipperow.pl/czytelnia/ciekawostki/najbardziej-jadowite-zwierze-swiata/6488
3. https://www.ekologia.pl/wiedza/zwierzeta/szkaradnica
4. https://www.nurkomania.pl/ryby_szkaradnica.htm
5. https://akwarium.gdynia.pl/szkaradnica/
6. https://www.youtube.com/watch?v=FIuHOwzBKIY

Dzidki, czy znacie przydacznie? To największe istniejące małże klasyfikowane do rzędu Veneroida, zaś ich najpopularniejszą rodziną są Tridacnidae. Najczęściej spotykanym rodzajem jest Tridacna (stąd polska nazwa „przydacznia”). Największym przedstawicielem jest przydacznia olbrzymia. Zazwyczaj osiągają aż do 1,5 metra długości, zaś ich waga nawet do 320 kg. Są największą rodziną małży jadalnych i perłotwórczych. Występują zazwyczaj w płytkich wodach raf koralowych znajdujących się w tropikalnej strefie Oceanu Indyjskiego, Pacyfiku oraz Morza Czerwonego, gdzie razem z koralowcami stanowią najbardziej charakterystyczną faunę występujących tam raf koralowych.

Na podstawie zapisu kopalnego szacuje się, że po raz pierwszy pojawiły się w drugiej połowie eocenu, zaś w okresie pliocenu (ok. 5,33 do 2,58 mln lat temu) występowały już wszystkie znane obecnie gatunki. Oznacza to, że od około 5 mln lat nie ulegały już ewolucji i przetrwały do dzisiaj w znanej nam obecnie formie. Ze względu na ten fakt, przydacznie tuż obok łodzików (potomkowie amonitów) uznawane są za żywe skamieliny, gdyż zgodnie z szacunkami na podstawie wykopalisk archeologicznych nie zmieniły one swojej budowy ani rozmiarów przez miliony lat.

Promieniste i grube żebra przydaczni pokrywające ich skorupę, nadają krawędziom falisty zarys, zaś same krawędzie zachodzą na siebie w taki sposób, że powstaje zygzakowata szczelina, przez którą wydobywa się barwny, silnie rozrośnięty płaszcz małży. Górna część płaszcza posiada tysiące fotoreceptorów, dzięki którym jego intensywnie ubarwiona powierzchnia wystawiona jest na działanie promieni słonecznych. Dlatego też małże te można znaleźć w płytkich wodach oceanu, gdzie dociera dostatecznie duża ilość światła. Warto wspomnieć, że ze względu na swoją budowę – w szczególności rozmiar i zygzakowaty kształt krawędzi muszli – jest częstym motywem wszelkiego rodzaju filmów animowanych czy kreskówek. Chociaż przeważają w animacjach, w których akcja rozgrywa się w morzu lub oceanie (np. Mała Syrenka, Gdzie jest Nemo, Sponge Bob), to epizodycznie pojawiają się również w innych produkcjach (np. Popeye, The Simpsons, Woody Woodpecker, Różowa Pantera, Pokemony).

Przydacznie są jadalne, dlatego wykorzystuje się je niekiedy w celach konsumpcyjnych, jednak z rzadka ze względu na ich duży rozmiar i trudności w oddzielaniu mięsa od muszli. Dlatego jeśli wykorzystywane są w restauracjach czy osteriach, są to zazwyczaj mniejsze osobniki. Ich muszle wykorzystuje się z kolei w celach zdobniczych lub jako element dekoracyjny w akwarystyce. Ze względu na swój rozmiar, są stałą atrakcją podczas nurkowania w rejonach swojego występowania – estetycznie prezentuje się na zdjęciach, dlatego można ją znaleźć w wielu albumach z podwodną fotografią. Niekiedy można je spotkać także w większych oceanariach, gdyż nie zagrażają rybom – żywią się jedynie planktonem, chociaż w przekazach ustnych niektórych kultur miały również zjadać ryby, a nawet zagrażać ludziom (spowodowane było to znaczącym rozmiarem przydaczni). Mieszkańcy wysp Pacyfiku wyławiali przydacznie w celach wykonywania z ich muszli przedmiotów użytkowych – jako zbiorniki na deszczówkę, jako wanienek do kąpania dzieci czy do wykonania umywalek.

Przydacznie są również małżami perłotwórczymi. Wytwarzają największych rozmiarów perły, jednak nie mają one dużej wartości handlowej. Wpadające przez dosyć rozwartą szczelinę przydaczni ziarna piasku pokrywane są masą perłową w celu… załagodzenia bólu wynikającego z przedostawania się ostrych ziaren piasku i innych drobin, które ocierają się o delikatną powierzchnię płaszcza powodując ból. Ze względu na duże rozwarcie krawędzi muszli przydaczni, poza samym piaskiem przedostają się także inne zanieczyszczenia, co powoduje obniżenie wartości perły. Ze względu na długość życia przydaczni, która wynosi około 150 lat, tworzone perły wraz z rosnącym powoli osobnikiem mogą osiągnąć zadziwiające rozmiary i masę. W 2016 roku znaleziono największy okaz perły przydaczni olbrzymiej. Została wyłowiona przez filipińskiego rybaka, który początkowo traktował ją jako talizman i przez wiele lat trzymał pod łóżkiem nie mówiąc o tym nikomu. Dopiero po 10 latach, kiedy jego dom spłonął, postanowił wydobyć perłę i udać się do pobliskiego urzędu miasta w celu wyceny i sprzedaży okazu. Perła jest imponujących rozmiarów, gdyż jej długość wynosi 61 cm, szerokość 30 cm, zaś masa wynosi 34 kg. Jej wartość oszacowano na 100 mln dolarów amerykańskich. Została wpisana do Księgi Rekordów Guinnessa. Można ją znaleźć na ekspozycji w Urzędzie Miasta Puerto Princessa.

Zbyt duże zainteresowanie wykorzystaniem przydaczni w celach komercyjnych spowodowało załamanie ich populacji w niektórych rejonach oraz przyczyniło się do niszczenia raf koralowych, których element często stanowią. Z tego powodu wszystkie istniejące gatunki przydaczni objęto konwencją CITES (ang. Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora), czyli konwencją o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, która ogranicza nie tylko handel samymi zwierzętami, ale również wytworzonymi przez nie produktami (w tym przypadku perły, muszle i wyroby z nich wykonane).

Dodatkowe źródła dla zainteresowanych:

1. https://gemlord.pl/pl/blog/perly-przydaczni
2. http://dzialprzyrody.blogspot.com/2015/03/przydacznie-tridacnidae_11.html
3. https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C402248%2Cmuszle-pelne-swiatla.html
4. https://www.ekologia.pl/wiedza/zwierzeta/przydacznia-niebieska
5. https://www.ekologia.pl/wiedza/zwierzeta/przydacznia-olbrzymia
6. https://www.national-geographic.pl/galeria/to-smierc-dla-raf-koralowych-kto-kradnie-malze/rafy-w-morzu-poludniowochinskim-3
7. https://www.nationalgeographic.com/animals/invertebrates/facts/giant-clam
8. https://oceana.org/marine-life/giant-clam/
9. https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0080858
10. https://www.fishlore.com/profile-tridacna-maxima-clam.htm
11. https://animaldiversity.org/accounts/Tridacna_gigas/
12. https://cites.org/sites/default/files/eng/com/ac/22/E22-10-2-A8e.pdf
13. https://granica.gov.pl/j/index.php/24-glowna/506-cites